XIX. yy Türk Edebiyatı (İlk Yarı)

. YÜZYIL EDEBİYATI

Bu yüzyıl hem Osmanlı hem de Avrupa’da yaşayan Türkler için zor bir yüzyıl olmuştur.
Asya Kıtasında yaşayan Türkler aralarında birlik sağlayamadıklarından Çarlık Rusya’sının egemenliği altına girdiler; Osmanlı İmparatorluğu ise Rönesansla gelişen batı karşısında gerilemenin sancılarını çekmektedir.
Sanayi ile gelişen Avrupa kendine yeni hammadde pazarı bulma ve yeni sömürgeler oluşturma amacıyla Osmanlı içinde iç karışıklıklar oluşturarak devleti içten çökertme çalışmalarına başlamıştır. Bunun sonucu olarak Osmanlı içindeki azınlıklar isyana başlamış devlet bu durumdan kurtulma arayışına girmiştir
Bu amaçla yeniçeri ocağı yıkılıp “Nizam-i Cedid “ kurulur, halkla iletişim kurma amacıyla ilk resmi gazete olan “ Takvim – i Vakay i” çıkarılır ( 4 Kasım 1931)
Bu dönem edebiyatı 19. yüzyılın ilk yarısı ve ikinci yarısı yanı Batı etkisinde gelişen edebiyat dönemi olmak üzere iki kısma ayrılır.



19 YÜZYILIN İLK YARISINDA TÜRK EDEBİYATI.
Bu yüzyılda divan edebiyatı önemli bir şair yetişmediğinden önce duralama sonra da gerilemeye başlar Yenişehirli Avni, Enderunlu Vasıf, Keçeci zade İzzet Molla ve Leskofçalı Galip gibi kişiler yetişmişseler de Bunlar eskiyi tekrarla kalmış özellikle Nedim’in başlattığı mahallileşme hareketi ile divan şiiri halk şiirine yaklaşmaya başlamıştır .
Halk şiiri alanında Bayburtlu Zihni, Dadaloğlu, Seyrani ve Erzurumlu Emrah gibi kişiler yetişmiş Bunlar da bir önceki yıllardaki ozanları aşamamışlardır .
Halk şiiri ile divan şiiri arasındaki paslaşma bu yüzyılda da sürmüş, halk ozanları örgütlenmeye başlamıştır. Halk ozanları örgütlenmeye başlamıştır.
Nesir alanında da sadeleşme devam etmiş; özellikle tercümeler etkili olmuştur Mütercim Âsım Efendi Füruzabâdi2nin “Kamus’l Muhid” adlı eserini Arapçan Türkçeye çevirerek ün kazanmıştır.