15 Aralık 2007 Cumartesi

Fecr-i Ati Edebiyatı

FECR-İ ATİ EDEBİYATI (1909-1912)

1901’de Servet-i Fünun topluluğu dağıldıktan sonra 20 Mart 1909 tarihinde İstanbul’da Servet-i Fünun mecmuası etrafında, kendilerine Fecr-i Âtî adını veren yeni bir nesil toplanmıştır Kendilerine “geleceğin ışığı anlamına gelen Fecr-i Âti adını veren bu topluluğun sanatçılar 1910 yılında bir bildiri yayımlayarak kendilerini kamuoyuna tanıtırlar. . Bu aynı zamanda edebiyat tarihinde kuruluşunu bir bildiri ile başlatan ilk topluluktur (24 Şubat 1910, Servet-i Fünun).
Bildirilerinde, edebiyatın ciddiye alınması, Batı edebiyatının daha yakından tanıtılması, düşünce ve edebiyat konularında konferanslar düzenlenmesi gibi amaçlarının bulunduğunu açıklarlar.
Geçmişte kaldığını söyledikleri Servet-i Fünun anlayışını eleştirmekle birlikte onların da bir adım ötesine gidememişlerdir.
. Bunun dışında edebiyatımıza bir yenilik getirememişler bu nedenle de özentici, taklitçi bir topluluk olarak eleştirilmişlerdir Başlıca Sanatçıları:
Ahmet Haşim, Aka Gündüz (Enis Avni), Ali Canip Yöntem, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Mehmet Fuat Köprülü, Refik Halit Karay, Celal Sahir, Faik Ali..

ÖZELLİKLERİ
1 - Sanatın saygıdeğer ve şahsi olduğu anlayışını benimserler
2 - Servet-i Fünun’u batılı edebiyatı tam olarak oluşturamamakla suçlarlar. Fakat konu, biçim, dil ve
anlatım yönünden Servet-i Fünunculardan hiçbir farkları yoktur. Onlar, serbest müztezatı biraz
daha serbestleştirmişler ve Servet-i Fünuncuların tam kavrayamadığı sembolist şiirin güzel
örneklerini veren şairler yetiştirmişlerdir
3 - Fransız edebiyatını örnek alırlar.
4 - Dilleri süslü, sanatlı, ağdalı ve ağırdır. Ancak Servet-i Fünunculardan daha sade bir dil kullanmış 5 - Aşk, ve tabiatı konu olarak işlemişlerdir. Aşk genellikle hissi ve romantiktir. Tabiat tasvirleri ise gerçekçi
değil, Haşim’de olduğu gibi şahsîdir.
6 - Kısa ömürlü olan bu topluluk, sembolizm, empresyonizm ve romantizm gibi akımları eserlerine
uygulamışlar, Avrupaî edebiyat ile Milli edebiyat arasında bağ oluşturmuşlardır. 7 - Şiire herhangi bir yenilik getirmemişler, Servet-i Fünun’un devamı olmaktan öteye gidememişlerdir.8 - Aruzla şiir yazan Fecr-i Âtî şairlerinin en tanınmış ve en orijinali Ahmet Haşim'dir. Sanat anlayışlarında birlik ve bütünlük oluşturamamaları ve 1911’de kurulan Milli edebiyatında etkisiyle 1912’de dağılmışlar, ferdî olarak değişik alanlarda eserler vermişlerdir.

Hiç yorum yok: